Veilige Plek

Iets wat mij enorm helpt, is mijn eigen Veilige Plek. Het is een plek in mijn verbeelding, binnenin mij, waar ik helemaal veilig ben en waar niemand anders kan komen, alleen mijn binnenmensen en ik.

Wat is een Veilige Plek?

Zoals ik al aangaf is het een plek waar je je helemaal veilig voelt. Het is een plek die zich in je verbeeldingswereld bevindt, in je binnenste. Er zijn geen andere mensen of wezens. Er zijn allerlei dingen die je een veilig gevoel geven. Het kan een landschap zijn, of een kamer, een huis of een eiland. Er kan niemand anders komen, niemand behalve jezelf en (als je dis of ds nao hebt) je binnenmensen of delen.

Waarom heb je een Veilige Plek nodig?

Als je (ritueel) misbruik hebt meegemaakt, is veiligheid vaak een moeilijk begrip. Wat is dat precies, hoe voelt het? Toch heeft ieder mens zich in zijn leven weleens veilig gevoeld. Door die veiligheid op te roepen en jezelf ermee te vullen, kun je je sterker gaan voelen. Je kunt spanning beter hanteren als je je veilig voelt en dat kan door naar de Veilige Plek te gaan. Ook kun je je binnenmensen naar de Veilige Plek brengen als dat nodig of wenselijk is, bijvoorbeeld in een spannende situatie of als het belangrijk is dat je als een volwassene reageert, denk aan een sollicitatiegesprek bijvoorbeeld. Dat verloopt beter en gemakkelijker als je binnenmensen, met name de kinderen, zich op de Veilige Plek bevinden.

Hoe maak je een Veilige Plek?

Denk eens aan een moment in je leven waarop je je veilig voelde. In wat voor omgeving was je toen? Misschien wil je dat je Veilige Plek net zo'n omgeving is. Wat was er toen in je omgeving, wat kan je eraan herinneren hoe je je toen voelde? Die dingen kun je meenemen naar je Veilige Plek. Misschien kun je je geen of weinig momenten herinneren waarop je je veilig voelde. Dan kunnen voorbeelden uit boeken je helpen. Wat gaf je in dat verhaal het gevoel dat de hoofdpersoon veilig was? Neem hiervoor wel een moment waarop de hoofdpersoon in het boek ook echt veilig was en het dus niet later toch misging.

Nu heb je het begin van een Veilige Plek. Nu kun je erover gaan schrijven, tekenen of boetseren. Hoe ziet de plek eruit? Wat voor kleuren zie je er, hoe voelt de ondergrond of waar je op zit, is het er warm of koel, wat ruik je? Probeer zo gedetailleerd mogelijk te zijn, zodat de plek echt voor je gaat leven. Beschrijf ieder detail, totdat het helemaal af is.

Wat doe je met de Veilige Plek?

Het is de bedoeling dat je er gebruik van kunt maken als je je onveilig voelt. Daarom is het belangrijk om te oefenen als je je betrekkelijk veilig voelt in het hier-en-nu, want het is een vaardigheid die je door te oefenen leert.

Je gaat in een gemakkelijke stoel zitten of op een plek in huis waar je graag bent. Je kunt een wekker naast je zetten die je af laat gaan na een kwartier, om je te helpen je weg naar het hier-en-nu weer te vinden. Je doet je ogen dicht en stelt je voor dat je op de Veilige Plek bent, zoals je die hebt omschreven, getekend of geboetseerd. Misschien wil je dat eerst lezen of bekijken. Je beschrijft wat je ziet, hoort, voelt, ruikt. Het gevoel van veiligheid neem je in je op door je voor te stellen dat dat je vult, tot in de puntjes van je tenen.

Als je het gevoel hebt dat je er lang genoeg bent geweest, of als je de wekker hoort gaan, keer je terug naar het hier en nu. Je opent je ogen en kijkt om je heen. Je geeft woorden aan wat je om je heen ziet. Je zet je voeten op de grond en voelt de ondergrond. Je staat op, loopt rond, kijkt naar buiten. Je pakt een voorwerp op en verplaatst het. Nu begin je je weer te orienteren. Je kijkt op je horloge (of op de wekker) en bedenkt welke dag het is. Nu ben je weer in het hier-en-nu. De veiligheid heb je meegenomen.

En je binnenmensen?

Zo kun je ook je binnenmensen helpen om op de Veilige Plek te komen. Misschien heb je hier de hulp van je therapeut bij nodig. Je kunt hen bij de hand nemen om samen naar de Veilige Plek te gaan. Zo kun je het hen leren – waarschijnlijk is het voor hen iets makkelijker, omdat zij het hier-en-nu meestal makkelijker los kunnen laten dan een hoofdpersoon, wiens taak immers echt in het hier-en-nu ligt.

Nu kun je van tijd tot tijd je binnenmensen vragen om naar de Veilige Plek te gaan. Eerst thuis, dan in alledaagse situaties zoals bij het boodschappen doen, dan in spannende situaties. Telkens geef je ook aan tot wanneer ze daar moeten blijven en als de situatie langer duurt, communiceer je dat naar hen toe, zodat ze er nog wat langer kunnen blijven.  Het is niet de bedoeling dat ze altijd daar zijn, hoewel dat wel kan en het door sommigen ook als prettig kan worden ervaren om daar altijd te zijn, er te wonen.

In de loop van de tijd heb ik veel gehad aan de Veilige Plek en heb ik een gevoel van veiligheid kunnen ontwikkelen. Dat is heel waardevol voor me geweest.

Een overlevende.